Historie Scheepswerf
Documentaires:
2) Bekijk de FILM over oude scheepsambachten en Werf Groot (24 min.)
HISTORIE SCHEEPSWERF
Scheepswerf Groot
Edam heeft een bloeiende scheepsbouw gekend. In belastingpapieren uit 1514 staat vermeld dat er in Edam een werf is gevestigd. Ruim 500 jaar later bestaat die werf nog steeds en is daarmee verreweg de oudste werf van Nederland. Scheepswerf Groot is bovendien de enig overgebleven werf van de 33 die er in de zestiende eeuw, de bloeiperiode van de scheepsbouw, in Edam waren. De werf bouwde eeuwenlang schepen ; botters, aken, pramen en ander spul. Rond 1800 had de werf 200 koeienschuiten in de verhuur. Het archief van de werf gaat binnenkort naar een museum, de gebouwen hebben de status van gemeentelijk monument, maar daarmee is het voortbestaan nog niet verzekerd. Karin Weel en Freek Slot, de huidige eigenaren, proberen regulier scheepswerk en behoud van de werf te combineren. De WR167 zal hierbij een grote rol gaan vervullen.Als jongetje van zes hielp Freek zijn vader al op de werf. Hij is vergroeid met het leven op de werf die omringd wordt door pittoreske woningen. De werf grenst aan een T-splitsing van smalle vaarwaters. Het is moeilijk voor te stellen dat er toch schepen tot 30 meter op de helling gesleept worden. Tegenwoordig doet Freek veel keuringen en het daaruit voortvloeiend reparatie- en onderhoudswerk, ook aan charterschepen. Natuurlijk is er veel gedoe geweest om alles op het terrein te laten voldoen aan alle milieueisen. Er kwam veel bij kijken en in de grond lagen zelfs VOC-munten. Er was een nieuwe beschoeiing nodig en grote delen van het terrein zijn verhard.
Het is ook moeilijk om de gebouwen in goede staat te houden en daarom is de Stichting Historische Werf Edam (SHWE) opgericht. Een klein deel van de werf is als museum ingericht met oud gereedschap, gebruiksvoorwerpen en aanverwante zaken. Daar staat ook een grote draaibank die gewoon nog gebruikt wordt want dit is niet het Zuiderzeemuseum.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft Manus Groot nog een grote rol gespeeld in het verzet met zijn werf als overslag- en distributiecentrum van wapens en hij gebruikte het staal dat hij voor zijn eigen schip had klaarliggen, om kacheltjes te maken, die hij weggaf.
De werf heeft een lange en bewogen geschiedenis die het waard is om te bewaren.
Een belangrijk doel van de SHWE is om de status van Rijksmonument te verkrijgen en daarmee toegang tot subsidies, om dat mogelijk te maken. Een knappe Wieringer aak langs de wallekant, is dan beslist een opsteker,
Een solide basis bouwen om het cultureel erfgoed ,de Werf en de Aak WR167, te behouden
Daarnaast heeft de SHWE tot doel kennis over scheepsambachten over te dragen aan volgende generaties door activiteiten, open dagen en voorlichtingsdagen voor scholen, verenigingen, bedrijven en particulieren. Er is een leer-werktraject in samenwerking met een school. De WR167 zal hier een grote rol spelen, want de strijd tegen het verval gaat altijd door. Doordat de aak de werf als thuishaven krijgt, is goed onderhoud min of meer gegarandeerd. Als er ook nog een sluitende exploitatie gevonden kan worden met verhuur, dagtochten en vrijwilligers, dan is er een solide basis en kunnen heel veel mensen nog lang genieten van dit bijzonder mooie schip.